29 mei 2018

SOCIAL PROFITSECTOR EN GEZONDHEIDSZORG IN EUROPA

WE MOETEN WAAKZAAM ZIJN OP ALLE NIVEAUS

Sylvie Slangen was tot voor kort directeur van Unisoc, de Belgische koepelorganisatie voor de social profitsector. Sinds december 2017 is zij stafmedewerker P&O bij Zorgnet-Icuro. Tegelijk behoudt ze in naam van Unisoc haar mandaat in CEEP, de Europese koepelorganisatie voor werkgevers.

Valeria Ronzitti is de verkozen secretaris-generaal van CEEP, het European Centre of Employers and Enterprises providing Public Services and Services of general interest.

Europa heeft opnieuw meer oog voor sociale thema’s. Op zich is dat een goede zaak, maar het houdt ook uitdagingen in. Elke nieuwe richtlijn kan immers kansen creëren, maar ook beperkend werken. Zorgnet-Icuro heeft altijd al de ontwikkelingen op Europees niveau gevolgd, maar doet dat de jongste tijd met nog meer aandacht. We praten erover met stafmedewerker Sylvie Slangen van Zorgnet-Icuro en met en met Valeria Ronzitti van European Centre of Employers and Enterprises providing Public Services and Services of general interest (CEEP).

“De jongste twee jaar is er ontzettend veel aan het bewegen op sociaal vlak in Europa”, zegt Sylvie Slangen. “Het sociale is opnieuw een relevant beleidsdomein geworden, niet alleen in woorden maar ook in daden. Te lang is de sociale agenda wat ondergesneeuwd gebleven, ten voordele van economische en financiële thema’s. Maar sinds twee jaar geleden de Europese Pijler van Sociale Rechten werd aangenomen, is er veel veranderd. Het besef dringt door dat het sociale perspectief een noodzakelijke voorwaarde is voor een gezond financieel en economisch beleid. Het heeft geen zin om geld te pompen in Griekenland als daar niet eerst een sociaal beleid en vangnet wordt uitgetekend. Een economie heeft nood aan vertrouwen. Een sociaal zekerheidssysteem biedt dat vertrouwen. Het sociale is dus geen afgeleide van het financieel-economische, maar een voorwaarde. Daarom zet Europa meer dan vroeger in op een actief tewerkstellingsbeleid én op het sociaal ondernemerschap.”

“Ook de gezondheidszorg komt in het vizier van Europa. Het doel is om de kwaliteit van de gezondheidszorg in de diverse lidstaten naar boven toe te nivelleren. Veel handvatten heeft Europa vandaag echter niet hiervoor. Ze kan er bij de lidstaten alleen op aandringen en de druk verhogen. Met een jaarlijks ‘Europees Semester’ monitort Europa de begroting van de lidstaten. Tot nu toe bevatte die monitor uitsluitend financiële en economische indicatoren, vandaag worden er ook gezondheidsindicatoren en andere sociale indicatoren opgenomen. Elke lidstaat is verplicht zich te verantwoorden op al die indicatoren. Dat proces loopt nu voor de allereerste keer. Daarvoor werken de overheden samen met de sociale partners.”

“Ook de toegenomen aandacht voor de arbeidsmarkt is positief. Die aandacht houdt evenwel ook uitdagingen in. Er komt allicht extra regelgeving op ons af en we moeten erover waken dat die regels niet botsen met ons eigen arbeidsmarktbeleid. Daarom moeten we vandaag als koepelorganisatie erg waakzaam zijn, zowel op Vlaams, federaal als Europees beleidsniveau.”

“Of er al concrete regelgeving in de pijplijn zit? Alles staat nog in zijn kinderschoenen. Wat alvast op ons afkomt, is een Proposal for a predictable work-richtlijn, die onder meer bepaalt welke informatie werknemers moeten krijgen van de werkgever bij het begin van de arbeidsrelatie. Het voorstel is om meer informatie te geven, maar sommige elementen staan haaks op onze eigen wetgeving of zorgen voor dubbel-op-regels: richtlijnen die twee keer hetzelfde, zij het net iets anders voorschrijven. Dat volgen we nauwgezet mee op. Als de Europese richtlijnen onze wetgeving versterken, is er niets aan de hand. Als ze daar evenwel mee botsen, dan moeten we tijdig aan de alarmbel trekken. We zullen die situaties meer en meer krijgen.”

“Zorgnet-Icuro werkt nauw samen met CEEP, dat het netwerk heeft om de Europese regelgeving vanuit het perspectief van de social profit mee te beïnvloeden. Daarnaast is Zorgnet-Icuro ook actief in HOPE, de Europese koepelorganisatie specifiek voor ziekenhuizen en de gezondheidszorg. Europa lijkt soms ver van ons bed te staan, maar dat is maar schijn. Het is echt wel nodig om daarin tijd en aandacht te investeren”, bepleit Sylvie Slangen.

SOCIAAL OVERLEG

Dat vindt ook Valeria Ronzitti, secretaris-generaal van het CEEP. “Het CEEP bestaat al sinds 1961 en heeft zijn hoofdzetel in Brussel. Het vertegenwoordigt de werkgevers van publieke diensten en diensten van algemeen belang, waaronder gezondheidszorg, onderwijs, energie, transport, milieu ... Als koepelorganisatie van werkgevers nemen wij samen met BusinessEurope en EUAPME deel aan het sociaal overleg met de vakbonden op Europees niveau en aan het tripartite overleg met de sociale partners en de Europese instellingen. We hebben goede contacten met de Europese Commissie, de Europese Raad en het Europees Parlement en we wegen mee op alle wetgeving die betrekking heeft op de publieke diensten en de diensten van algemeen belang en hun plaats in de interne, Europese markt. Daarnaast onderstrepen we op Europees niveau het belang van onze sectoren voor de economie en het welzijn van de mensen. We ijveren er tegelijk voor dat alle lidstaten de nodige ruimte blijven behouden om hun eigen publieke en social profitsector te kunnen uitbouwen. Elke lidstaat heeft immers zijn eigen systeem en het is niet onze betrachting om tot one size fits all te komen op Europees niveau. We moeten er voortdurend over waken dat nieuwe wetgeving geen keurslijf betekent voor de afzonderlijke lidstaten.”

“Als de Europese richtlijnen onze wetgeving versterken, is er niets aan de hand. Als ze daar evenwel mee botsen, dan moeten we tijdig aan de alarmbel trekken.”

“Zoals Unisoc in België jarenlang heeft gestreden om zijn plaats te verwerven als werkgeversorganisatie, zo is het ook op Europees niveau niet evident om de publieke sector en de social profit voldoende stem te geven in het debat met de werknemersorganisaties en de overheden. Toch zijn we erin geslaagd om onze sectoren Europees op de kaart te zetten. De Europese Semesters, met aanbevelingen voor de lidstaten, kunnen daarin een belangrijke rol spelen. De publieke en sociale sectoren zijn dikwijls de eerste naar wie gekeken wordt als er bespaard moet worden. In veel landen staan ze ook relatief zwak. Dankzij CEEP zijn die sectoren van alle lidstaten op Europees niveau wél goed vertegenwoordigd. Met zijn aanbevelingen kan Europa mee druk zetten op de lidstaten om ook die publieke en sociale aspecten niet stiefmoederlijk te behandelen.”

“Maar ook de publieke en sociale sectoren die in eigen land wel sterk staan, zoals in België, hebben baat bij CEEP. Ik verwijs bijvoorbeeld naar de Proposal for a Predictable Work Directive die nu Europees op de agenda staat. Daarin streeft men onder meer naar vaste uurroosters voor werknemers, die contractueel vast moeten liggen. Maar in veel sociale sectoren, waaronder de gezondheidszorg, is dat niet altijd haalbaar. Wij zien erop toe dat er Europees geen algemene richtlijnen over alle sectoren heen worden uitgevaardigd die de sociale en publieke sectoren in lidstaten schade zouden kunnen berokkenen. Daar ligt onze kerntaak”, aldus Valeria Ronzitti.

TEKST: FILIP DECRUYNAERE • BEELD: JAN LOCUS