25/10/2018
Technologie en innovatie Woonzorg

Zorgcontinuïteit huisartsen, woonzorgcentra en ziekenhuizen krijgt vorm

ZORGCONTINUÏTEIT HUISARTSEN, WOONZORGCENTRA EN ZIEKENHUIZEN KRIJGT VORM

eTCS – ELEKTRONISCHE TRANSMURALE COMMUNICATIE EN SAMENWERKING

Het Platform Functionele Binding Gent-­Deinze werkt aan een betere digitale gegevensuitwisseling tussen huisartsen, woonzorgcentra en ziekenhuizen. De continuïteit in kwaliteit van zorg voor de bewoner staat centraal. Na een inloopperiode wordt eTCS – elektronische Transmurale Communicatie en Samenwerking – met de steun van de Vlaamse overheid binnenkort uitgerold in 30 woonzorgcentra, vijf ziekenhuizen en bij een groot aantal huisartsen. Ilde Bevernaege, beleidsverantwoordelijke ouderenzorg en kwaliteit bij de groep Zorg-Saam, en covoorzitter van de stuurgroep van het platform, geeft duiding.

“Ons verhaal begint al in 2006, toen ziekenhuizen en woonzorgcentra in de regio de handen in elkaar sloegen voor het Platform Functionele Binding Gent-Deinze. Dat platform wou een gemeenschappelijk antwoord geven op nieuwe wetgeving. Enerzijds was er toen de RVT-normering die bepaalde dat elk woonzorgcentrum een ‘functionele binding’ moest hebben met een geriatrische dienst en een palliatieve eenheid van een ziekenhuis. Anderzijds moesten de geriatrische afdelingen hun deskundigheid ter beschikking stellen met het oog op meer continuïteit voor en na de ziekenhuisopname.”

“Het platform werkt goed en bestaat vandaag uit vijf ziekenhuizen (de vier Gentse ziekenhuizen en het AZ Sint-Vincentius in Deinze) en 61 woonzorgcentra. Samen vertegenwoordigen de woonzorgcentra 6.599 bedden. We werken op basis van vertegenwoordiging. Er zijn ook drie afgevaardigden van CRAGT (CRA’s van Gent) en een geriater toegetreden. De woonzorgcentra en de ziekenhuizen in het platform hebben zich ertoe verbonden om financieel bij te dragen en deel te nemen aan het meerjarenplan. Een nieuw meerjarenplan 2019-2021 is in voorbereiding. We organiseren ook twee keer per jaar een symposium.”

KWALITEIT EN CONTINUÏTEIT

“Naast een gemeenschappelijk antwoord op wetgeving ligt de focus van meet af aan op wat we gezamenlijk kunnen doen voor een betere ouderenzorg. Een van de thema’s is de optimalisatie van de continuïteit van zorg. Een goede informatieoverdracht bij opname in het ziekenhuis is cruciaal, maar in de praktijk blijkt dat het doorgeven van essentiële informatie over de bewoner niet evident is. Daarom zijn we het project eTCS gestart.”

“Het initiatief eTCS kadert tegelijk in de projecten die in 2016 werden ontwikkeld door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid voor meer automatisering in de woonzorgcentra. Specifiek gaat het om twee digitale uitwisselingen die samen één ketting vormen. Het vertrekpunt is het elektronisch medisch dossier bij de huisarts, dat op een veilige, gestructureerde, uniforme en gestandaardiseerde wijze medische informatie doorstuurt naar het elektronisch bewonersdossier in het woonzorgcentrum. Het woonzorgcentrum draagt op zijn beurt informatie over naar het elektronisch pa­tiëntendossier in het ziekenhuis.”

“Het idee is eenvoudig. Als een bewoner wordt opgenomen in het ziekenhuis, dan moeten belangrijke medische gegevens en zorggegevens overgedragen worden: medische voorgeschiedenis en diagnoses, eventuele allergieën, de cognitieve en functionele toestand, beslissingen over het levenseinde, de medicatiefiche, reden van opname... De meerwaarde van eTCS is dat alle gegevens uit de verschillende dossiers automatisch worden overgenomen en gedeeld op een gestandaardiseerde, eenvormige manier. De huisarts die een bewoner naar het ziekenhuis verwijst, kan met een eenvoudige muisklik de medische gegevens genereren uit het elektronisch medisch dossier in een digitaal document (de liaisonfiche). Hij kan dat eventueel aanvullen en doorsturen naar het bewonersdossier in het woonzorgcentrum. Het woonzorgcentrum kan de liaisonfiche als pdf consulteren. Dat kan een grote meerwaarde betekenen voor o.a. de huisarts van wacht die zo over de meest recente medische informatie beschikt. Bij een opname van een bewoner in het ziekenhuis worden de noodzakelijke zorggegevens en zorgafspraken uit het elektronisch bewonersdossier automatisch gegenereerd. Die gegevens worden samen met de liaison­fiche geïntegreerd in één digitaal document (de transferfiche) en doorgestuurd naar het ziekenhuis. Zowel de afdeling als de arts krijgt alle relevante informatie om de geriatrische patiënt holistisch en integraal te benaderen. Dat bevordert de kwaliteit en de continuïteit van de zorg.”

TECHNISCHE OBSTAKELS

“Het klinkt evident, maar dat is het niet. In de pilootprojecten stootten we op heel wat technische obstakels. An sich is het niet zo moeilijk om gegevens te delen, maar de hele flow vlot laten verlopen, is minder vanzelfsprekend. Vandaag lukt het in de pilootprojecten waaraan vijf woonzorgcentra en de vijf ziekenhuizen deelnemen om de transferfiche door te sturen naar het ziekenhuis. We willen eTCS nu geleidelijk aan verder uitrollen samen met 30 geïnteresseerde woonzorgcentra in het Platform Functionele Binding Gent-Deinze.”

“We kunnen trouwens rekenen op een goede samenwerking met het consortium van de overheid, dat ons verder ondersteunt. Dat is nodig, want het gaat om (betalende) software die nog niet alle softwareleveranciers aanbieden. Het is belangrijk dat die leveranciers de 30 woonzorgcentra die nu instappen, heel goed technisch voorbereiden. Maar veel staat of valt ook met een goede manier van invullen en bijhouden van elk dossier bij de huisarts en in het woonzorgcentrum. Als er geen input is of die input staat niet op de juiste plaats, dan wordt er ook niets uitgewisseld. Daarom voorzien we in samenwerking met Trans­EL (Transmurale communicatie tussen zorgverleners en zorgorganisaties in de eerste en tweede lijn. De doelstellingen zijn: Het gebruik van eGezondheidsdiensten bij de eerste- en tweedelijnsactoren vergroten & De multidisciplinaire samenwerking tussen eerste- en tweedelijnsactoren te verbeteren door de gegevensuitwisseling van gezondheidsgegevens te bevorderen.) opleidingen voor alle betrokkenen en een sensibiliseringscampagne om iedereen te stimuleren om de gegevens in te vullen en door te sturen. Want iedereen heeft er uiteindelijk belang bij, in de eerste plaats de bewoner”, besluit Ilde Bevernaege.


HUISARTS DR. JAN VAN ELSEN: “KOMAF MAKEN MET PAPIEREN DOSSIERS”

Dr. Jan Van Elsen is huisarts in Gent en werkt als CRA in wzc De Refuge. “Als lid van de CRA-verenigingen CRAGT in Gent en Crategeus op Vlaams niveau, droom ik er al langer van om komaf te maken met alle papieren dossiers. De recente invoering van de GDPR-wetgeving over de bescherming van de privacy en het beheer van gegevens, maakt de digitalisering nog urgenter. De samenwerking in het Platform Functionele Binding Gent-Deinze kan een boost geven en voor een versnelling zorgen. Daarom werken we er heel graag aan mee.”

“We moeten nog twee belangrijke stappen zetten. Ten eerste moeten de deel­nemende woonzorgcentra het elektronisch zorgdossier op punt stellen en goede afspraken maken met de ziekenhuizen om alle gegevens op de juiste plek te krijgen. Ten tweede is er nog heel wat opleiding nodig: in eerste instantie van de CRA’s en het personeel in de woonzorgcentra. De CRA’s kunnen die kennis vervolgens via de LOK-groepen verspreiden over de huisartsen.”

“De automatisering bij de huisartsen is de jongste jaren fel verbeterd. Zeker bij de jongere generaties en in de groepspraktijken, maar ook bij de wat oudere generaties. Mijn generatie heeft dat allemaal moeten leren, maar we willen echt af van de papieren dossiers. We zijn gemotiveerd, alleen moeten we nog obstakels overwinnen, vooral softwarematig. Er zijn ook financiële drempels. Maar als wij met eTCS kunnen aantonen dat het wérkt, dan is dat toch een hele stap vooruit.”

 

TEKST: FILIP DECRUYNAERE • BEELD: JOHAN MARTENS

Reactie toevoegen

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.